3 Month Ration: राज्यभरातील राशन कार्ड धारकांसाठी आनंदाची बातमी आहे. राज्य प्रशासनाने अलीकडेच एक अभूतपूर्व निर्णय घेतला आहे जो सामान्य जनतेच्या हितासाठी ठरेल. सार्वजनिक वितरण यंत्रणेत एक नवा दृष्टिकोन अवलंबला गेला आहे. यापुढे नागरिकांना दरमहा रेशन दुकानात धाव घ्यावी लागणार नाही, कारण आता तीन महिन्यांचा अन्नधान्याचा पुरवठा एकाच वेळी केला जाणार आहे.

३ महिन्याचे राशन | 3 Month Ration
केंद्र सरकारच्या प्रधानमंत्री गरीब कल्याण अन्न योजनेच्या माध्यमातून, राज्यातील अंत्योदय व प्राधान्य गृहकार्ड धारकांना विनामूल्य तांदूळ व गहू दिले जाते. या कार्यक्रमात आता एक महत्वपूर्ण सुधारणा केली आहे. जून २०२५ पासून राशनकार्ड धारकांना जून, जुलै आणि ऑगस्ट या तिन्ही महिन्यांतील संपूर्ण अन्नधान्याचा पुरवठा (3 Month Ration) एकाच वेळी दिला जाणार आहे. ही नवीन पद्धती विशेषत: आगामी मान्सून हंगामाच्या दृष्टीने सुरू करण्यात आली आहे.
मान्सूनसाठी खास नियोजन
पावसाळी हंगाम जवळ आल्याने, अतिवृष्टी व पूरस्थितीमुळे अन्नधान्य पुरवठ्यात बाधा येण्याची शक्यता आहे. या आव्हानांचा विचार करून प्रशासनाने हा दूरदर्शी निर्णय घेतला आहे. पावसाळ्यात परिवहन व्यवस्था विस्कळीत होते, मार्ग बंद होतात व रेशन दुकानांपर्यंत धान्य पोहोचवणे कठीण होते. अशा वेळी लाभार्थ्यांजवळ आधीपासूनच तीन महिन्यांचा पुरवठा (3 Month Ration) असल्यास, त्यांना कोणत्याही अडचणीचा सामना करावा लागणार नाही.
३० जूनपर्यंतची मुदत
जिल्हा पुरवठा अधिकाऱ्यांकडून स्पष्ट आदेश निर्गमित करण्यात आले आहेत की, सर्व राशनकार्ड धारकांनी ३० जून २०२५ च्या आत आपले तिन्ही महिन्यांचे धान्य संग्रहित करावे. या नियत तारखेनंतर विलंब झाल्यास पुढील वितरणात समस्या निर्माण होऊ शकतात. रेशन दुकानांमध्ये नवीन साठा आणण्यापूर्वी जुना साठा संपवणे आवश्यक आहे. त्यामुळे निर्धारित वेळेत धान्य घेणे अपरिहार्य आहे.
प्रशासकीय सज्जता
राज्य प्रशासनाने या उपक्रमाच्या प्रभावी अंमलबजावणीसाठी सर्व पातळीवर सज्जता केली आहे. जिल्हाधिकारी, तहसीलदार व रेशन दुकान संचालकांना आवश्यक मार्गदर्शन दिले आहे. गोदामातील साठा, वाहतूक सुविधा व वितरण प्रणाली यांची संपूर्ण छाननी करण्यात आली आहे. प्रत्येक रेशन दुकानात पुरेशा प्रमाणात साठा उपलब्ध असल्याची हमी दिली आहे.
फायदे
या नव्या पद्धतीमुळे राशन कार्डधारकांना अनेक सुविधा मिळणार आहेत. प्रथम, दरमहा रेशन दुकानात जाण्याची आवश्यकता नाहीशी होईल. दुसरे, पावसाळ्यात घराबाहेर पडण्याची गरज राहणार नाही. तिसरे, वेळ व पैशाची बचत होईल. चौथे, घरात तीन महिन्यांचा धान्याचा पुरवठा (3 Month Ration) उपलब्ध असल्याने अन्नसुरक्षा मजबूत होईल.
वितरण पद्धती
तीन महिन्यांचे धान्य एकत्रित देण्यासाठी विशेष व्यवस्था राबवण्यात आली आहे. प्रत्येक लाभार्थी कुटुंबाला त्यांच्या कुटुंबातील व्यक्तींच्या संख्येप्रमाणे धान्य मिळेल. अंत्योदय कार्डधारक कुटुंबातील प्रत्येक सदस्यासाठी ३५ किलो तांदूळ तर प्राधान्य कार्डधारकांना प्रति व्यक्ती ५ किलो तांदूळ अशा प्रमाणात तिमाहीचे धान्य मिळणार आहे. त्याचप्रमाणे गहू देखील निर्धारित प्रमाणानुसार मिळेल.
सहयोगाचे आवाहन
राज्य प्रशासनाने सर्व राशन कार्डधारकांना सहयोगाचे आवाहन केले आहे. लाभार्थ्यांनी ३० जूनच्या आत आपले धान्य घेतले पाहिजे, जेणेकरून पुढील वितरण सुसह्य होईल. रेशन दुकान व्यवस्थापकांनाही निर्देश दिले आहेत की त्यांनी वेळेत सर्व लाभार्थ्यांना धान्य द्यावे व कोणत्याही प्रकारचे गैरव्यवहार टाळावेत.
सावधानतेचे उपाय
या नव्या व्यवस्थेमुळे लाभार्थ्यांकडे मोठ्या प्रमाणात धान्याचा साठा राहणार आहे. त्यामुळे त्यांनी धान्याच्या योग्य संग्रहणाची दक्षता घ्यावी. धान्य कोरड्या व स्वच्छ जागी साठवावे. उंदीर व इतर कीटकांपासून संरक्षण करावे. आवश्यकतेनुसारच धान्य वापरावे व नाकारणी टाळावी.
हा एक प्रायोगिक प्रकल्प आहे. जर या तीन महिन्यांमध्ये ही पद्धती यशस्वी झाली तर भविष्यातही अशी व्यवस्था कायम राहू शकते. सरकारचे लक्ष्य लाभार्थ्यांना अधिकाधिक सुविधा देणे व प्रशासकीय कार्यक्षमता वाढवणे हे आहे. या योजनेमुळे रेशन दुकानांवरील गर्दी कमी होईल व वितरण प्रक्रिया अधिक नियमित होईल.
राज्य सरकारचा हा निर्णय अत्यंत कौतुकास्पद आहे. मान्सून हंगामाचा विचार करून घेतलेला हा निर्णय भविष्यदर्शी ठरला आहे आणि सामान्य जनतेच्या हिताचा आहे. सर्व राशन कार्डधारकांनी ३० जूनच्या आत आपले धान्य घेऊन या योजनेचा फायदा घ्यावा व सरकारच्या योजनेत सहभागी व्हावे.
महत्वाची सूचना: या लेखात दिलेली माहिती विविध ऑनलाइन स्रोतांवरून घेतलेली आहे, वाचकांना विनंती आहे की, कोणत्याही निर्णयापूर्वी योग्य ती तपासणी करावी आणि सावधगिरी बाळगावी. अधिक माहितीसाठी rcms.mahafood.gov.in या अधिकृत वेबसाईट ला भेट द्या. कोणतेही महत्वाचे निर्णय घेण्यापूर्वी संबंधित शासकीय कार्यालयाकडे संपर्क करणे योग्य ठरेल.